Müzik videolarının evrim geçirdiği bir dönem diyebiliriz 80’lere. Elbette MTV, her eve girmeye başlaması ve devamında oluşturduğu bir pop-kültür ile bu sürecin en büyük oyuncusuydu.
Fadıl DİNÇER/ [email protected]
MTV bir müzik kanalı olarak sektörde büyük bir hakimiyet sağlamıştı ve kanalda müzik videolarının yayınlanması için yapımcılar ve sanatçılar birbirleriyle yarışıyorlardı.
“Müzik videon kanalda yer alıyorsa ünlüsün” demekti artık. Ve bu yarışın belki de en çok kazananı video sektörü oldu. Birbirinden ilginç fikirler, büyük prodüksiyonlar, akıl almaz bütçeler müzik videoları için saçılıyordu. Çünkü o dönem yeni gruplar ve şarkılar hakkında bilgi edinmek için en önemli ve en popüler merci müzik kanallarıydı.
Şarkının ruhunu görseller aracılığı ile izleyiciye anlatılmasına yardımcı olan müzik videoları aynı zamanda şarkının tanıtımı için de çok önemli bir rol oynar. Hatta tanıtım kısmında bazen müzik videosunun şarkının önüne geçtiğini bile görebiliriz. Her ne kadar şimdi dönüp izlediğimizde bize garip, komik hatta saçma bile görünse bile o dönemin ruhuyla bakmaya çalıştığımızda zamanın çok çok ötesinde işler çıktığını anlayabiliyoruz.
Şimdi sizi 1980’lere götüreyim ve o yıllarda yayınlanmış zamanın çok ötesinde olan müzik videolarıyla baş başa bırakayım.
Genesis – Land Of Confusion
Her şey Phil Collins’in İngiliz televizyon programı “Spitting Image”ı izlemesi ve sonrasında programın yaratıcıları ile görüşüp Genesis’in yeni müzik videosu için el sıkışması ile başlar.
Bu arada yaşı 30’un üzerindekiler aynı konseptin Türkiye versiyonunu Plastip Show olarak hatırlar 🙂 Zamanın gergin siyasi olaylarını esprili bir şekilde kuklalar aracılığı anlamlandırmaya çalışan videoda Ronald Reagan, Margaret Thatcher gibi siyasilerin kuklaları olduğu gibi , Michael Jackson, Madonna, Bill Cosby, gibi eğlence sektörünün en ünlü isimleri de yer alıyor. Yaratıcı ve akılda kalıcı konseptiyle bir çok ödüle alan video günümüzde daha da tanınmayı hak ediyor.
Peter Gabriel – Sledgehammer
MTV’de en çok yayınlanan parça rekorunu elinde tutan, 1987 MTV Müzik Ödüllerinde ulaştığı 9 ödül ile rekor kıran Tüm zamanların en yaratıcı ama bir o kadar da tuhaf müzik videolarından biridir “Sledgehammer”. Stop-motion tekniğinin öncülerinden olan müzik video bir spermle başlıyor ve Peter Gabriel’in bir takımyıldıza dönüşmesiyle bitiyor. Hayattan alıntılar da yapan video bizi bambaşka bir evrene götürüyor. Yönetmenliğini Stephen R. Johnson’ın, stop-motion animasyon uygulamasının Aardman Animations ve Brothers Quay’ın yaptığı müzik videosu 24 yıllık olmasına rağmen günümüzde aynı işi yapmak cesaret işi diyebilirim.
Queen – I Want To Break Free
Zamanın ötesi diyeceğiz ve Queen’den bahsetmeyeceğiz hem de Freddie Mercury “I Want To Break Free” videosunda karşımıza ev hanımı olarak çıkmışken! Queen’in 1980 yılında yayınladığı şarkının videosu, davulcu Roger Taylor tarafından önerilen bir konsept olan, dönemin oldukça popüler pembe dizisi “Coronation Street”in bir parodisi aslında.
Grup elemanlarının kadın kılığında bizi karşıladığı videonun en akılda kalıcı tarafı ise efsanevi Freddie Mercury’nin bir ev hanımı olarak evi temizlediği sahneler. Mutlaka izlenmesi gereken bir video.
Duran Duran – The Wild Boys
1985 yılında yayınlanan “The Wild Boys”un müzik videosu, bizi Mad Max’ten çok daha kötü bir kıyamet sonrası dünyaya götürüyor. Dönemin en iddialı işlerinden biri olan “Wild Boys”un videosu, efektler, dans koreografileri, robotik yüzler, animasyonlar, ateş efektleri ve dönemin son teknoloji bilgisayar efektleri ile bize görsel bir şölen sunuyor. Tabii şölenin maliyetinin bir milyon sterlinden fazla olduğunu da belirtmek gerekir. İnanılmaz bir prodüksiyon var. MTV’nin en çok yayınladığı müzik videolarından biri olan “Wild Boys”, aynı yıl gerçekleşen Grammy Ödüllerinde En İyi Video Ödülünü aldı.
The Cars, “You Might Think”
Süper işlerden bir tanesine daha geldik. Bilgisayar grafiklerinin ilk kullanıldığı videolardan birine. Empire State Binasının tepesinde King Kong göndermesi mi ararsınız, oyuncak evin içinde Barbie mi, her şey mevcut. 1984 yılında yayınlanan ve 80 bin dolarlık bütçesiyle dönemin standart müzik video bütçelerinden neredeyse 3 kat fazla olan videonun yönetmenlik koltuğunda Jeff Stein’ı görüyoruz. MTV ve Billboard ödüllerinde bir çok ödül alan bu videoyu arşivinize atın derim.
New Order – True Faith
1980 ‘erin en acayip videolarından birine geldik yine. New Order’ın 1987 yılında yayınladığı “True Faith” videosu cidden çok saçma başlıyor. İki adamın birbirine tokat atmasıyla başlayan video kostümlü dansçıların zıplaması kavga etmesi ile devam ediyor. Arada Hulk’u görmemiz de kalan aklımızı alıyor zaten. Yönetmenliğini Philippe Decouflé ün yaptığı ve dönemin olaylarına bir çok göndermenin yer aldığı video 1988 yılında En İyi Video dallarında bir çok ödül aldı.
Men At Work – Down Under
Öyle çok ödüller almış bir video değil “Down Under”. Hatta bütçesi de diğer örneklerdeki gibi yüksek de değil.Ama metaforik anlatımların dibine vurup suyunu çıkarmasıyla şarkının popüler olmasında çok büyük bir rol oynadı. Zıplayan grup elemanları, ağaçta flüt çalan adam, çöl ortamında emlakçı, bagajdaki hippiler. Tüm bunların bir araya gelmesiyle anlaşılamaz bir video olarak karşımıza çıkan Men At Work’ün “Down Under” klibini izlemenizi şiddetle tavsiye ederim.
