Radyoda 90’lar Türkçe pop şarkısı çaldığında birden çok mutlu hissediyor, Türkçe pop’un altın dönemine hızla ışınlanıyoruz. Peki neden? Neden 90’lardaki şarkıları, 90’ların İstiklal Caddesi’ni, 90’ların televizyon programlarını ya da filmlerini bu aralar daha çok seviyor, daha bir sahipleniyoruz? Bilimsel olarak bunun cevabı reseptörlerimizde saklı. Çünkü 90’larda çocukluğunu ve ilkgençliğini yaşayan jenerasyon olarak aslında eskiye ait olanları değil, gençlikte daha fazla olan reseptörlerimizin bize hissettirdiklerini özlüyoruz. Yani o ilk hissettiğimiz duyguların şiddetini arıyoruz aslında!
Sebla KOÇAN
Tabii bizim için başka yan sebepler de var. Dijitalle manuel arasında kalan son nesliz mesela. Sosyal medya yok, Metaverse yok! Sokaklar var, daha özgürüz, her şey o kadar da son sürat hızla ilerlemiyor. Büyük Marmara Depremi’ni yaşamış, telefonların kesildiğine şahit olmuşuz. O yılların acıları da mutluluklar gibi aklımızın kalbimizin bir köşesinde duruyor. Her derdimize deva olan Türkçe pop müziğin altın çağı olan 90’larda çıkan en ünlü ve bize göre en iyi albümlerini mercek altına aldık.
1990
Süperstar fitili ateşleniyor: Türkçe pop çağı başlıyor.
Türkçe pop müzik hayatında hiç olmadığı kadar meşhur bir döneme girmeye hazırlanıyor. Hakan Peker’in “Camdan Cama” albümü yayınlanıyor. Onu bir de ertesi sene görün: “Hey Corç” ne fırtınalar koparacak! Aşkın Nur Yengi “Sevgiliye” adında tadı damakta bir albüm yapıyor: “Ayrılmam” o yılın en çok çalan şarkılarından biri oluyor. Zerrin Özer ‘Dünya Tatlısı’yla dillere dolanırken, Zuhal Olcay da “İki Çift Laf” albümünü yayınlıyor. ‘Süreyya’ bizi sarıp sarmalıyor. Ajda Pekkan “Ajda 90” albümü ve ‘Yaz Yaz Yaz’la pop müziğin fitilini ateşliyor. Süperstar bir çağ başlatıyor diyebiliriz.
1991
Harun Kolçak’ın esir alan buz mavisi pantolonu
Markette, radyoda, walkmenlerimizde hep o albüm var: Seyyal Taner’in “Alladı Pulladı” albümü. Komedi Dans Üçlüsü çok ünlü, Doktor Erol Bey henüz daha tahammül edilebilir sınırlarda. Nazan Öncel “Bir Hadise Var” albümünde bize ‘Gitme Kal Bu Şehirde’yi armağan etmiş. Sezen Aksu’nun “Gülümse” albümü yayınlanmış, herkes “Bir kedim bile yok anlıyor musun” diye mırıldanıyor. Harun Kolçak “Beni Affet” albümünü yayınlamış, ‘Gir Kanıma’da buz mavisi pantolonuyla salınıyor. Buz mavisi pantolon almak hayat ereğimiz oluveriyor! (Değerli sanatçıyı özlemle anıyoruz.) 80’lerin arabesk furyasından çıkışımızı da Yonca Evcimik “Abone” albümüyle ilan ediyor. “Abone”nin dansını ezberlemek ve uygulamak çok önemli!
1992
Kör eden klip ve ayrık dişleriyle hayatımıza Tarkan giriyor
Barış Manço’nun ‘Hemşerim Memleket Nire’ ve ‘Ayı’ gibi fantastik şarkılarını yaptığı “Mega Manço” albümü yayınlanıyor. Sertab Erener’in ‘Sakin Ol’u ve Fatih Erkoç’un ‘Ellerim Bomboş’u ruhumuza ilaç gibi geliyor. Oya Bora “Seni Bana Yazmışlar” kasetiyle bizi kalbimizden vuruyor. Nilüfer’in “Yine Yeni Yeniden” albümünde ‘Şov Yapma’ şarkısını çok seviyoruz çünkü o yılların en ünlü sözlerinden biri bu! Tayfun saksafonuyla ‘Hadi Yine İyisin’i seslendirirken o yıllarda “oynar başlıklı” demek çok moda, Tayfun’a da hemen bu yakıştırılıyor tabii! Ve bir gün kare pantolonu ve ayrık dişleriyle hayatımıza Tarkan giriveriyor, ilk albümü “Yine Sensiz” ve elbette ‘Kıl Oldum Abi’yle ortalığı darmaduman ediyor.
1993
Özel radyoların açılmasıyla tarih değişiyor
Tarkan ve Yoncimik’in (ona öyle denirdi!) etrafı hareketlendirmesiyle 93’te de epey bir şenlik çıkıyor. Güneş kolyesi gazeteler tarafından dağıtılan Kenan Doğulu ilk albümü “Yaparım Bilirsin”i yayınladığı anda bu kez herkesin diline “Yakarım Roma’yı da yakarım” sözü yapışıyor. Bu albümde ‘Belli Mi Olur’ adında caz tınıları taşıyan muhteşem bir şarkı var, ilerde Doğulu’nun caz albümü de yapacağının ilk sinyalleri diyebiliriz buna. Deniz Arcak “Nerde” adında EDM’nin baştacı bir albüm yapıyor. ‘Yağmurdan Kaçarken’ ve ‘Vurur’ hitleriyle 90’ların en ünlü kadın seslerinden biri oluyor. Levent Yüksel ilk albümü “Med Cezir”i yayınlıyor. Özel radyolar ani bir kararla kapatılıyor, herkes antenlerine siyah kurdele bağlıyor. 4 ay sonra yeniden açılıyor. Hatta Rüya Ersavcı’nın ünlü şarkısı ‘İstemiyorum Baba’nın dönemin “Baba” lakaplı cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’e gönderme olduğu söylenir.
O yıl ilginç bir şey daha oluyor. “Laf Lafı Açıyor” programıyla dönemin en ünlü televizyoncularından biri olan Cem Özer, “Acemi Şarkılar” adında bir albüm kaydediyor. İçinde ‘Muammalı Hummalı Aşk’ adında bir şarkı var. Üstelik oldukça da iyi bir şarkı… Ama Cem Özer bir daha albüm yapmıyor.
1994
Tartışmasız 90’ların en iyi senesi: türkçe popun gövde gösterisi
Efsanelerle dolu bir seneye giriyoruz: 1994. Tarkan’ın Sezen Aksu destekli ikinci albümü “Aacayipsin” öyle büyük bir fırtına koparıyor ki, o kasetin olmadığı herhangi bir metrekare kalmıyor Türkiye sınırlarında. ‘Hepsi Senin Mi’ ile başlayan albümde ‘Kış Güneşi’, ‘Unutmamalı’, ‘Gül Döktüm Yollarına’, ‘Dön Bebeğim’ gibi muazzam şarkılar, bugün bile Türkçe pop müziğin mihenk taşları arasındaki yerini alıyor. Yıldız Tilbe’nin “Delikanlım” albümü oldukça ilgi görüyor. Ve Mustafa Sandal sahne alıyor, ‘Suç Bende’ ile. Sandal’ı artık daha çok göreceğimiz belli oluyor. “Abajur kız” Bendeniz ilk albümü “Ağlayayım Mı” ile Asya da “Vurulmuşum Sana” ile o yılın en çok konuşulan isimleri arasında.
1995
Müzik kanallarında koşan adam, fırçalı kadın ve Türkçe rap
Bir gün ünlü müzik kanallarından birinde, elinde resim fırçasıyla bir kadının klibi dönmeye başlıyor: Harika bir şarkı, şahane bir kadın. Sibel Alaş “Adam” şarkısıyla hayatımızın tam orta yerine giriyor. İzel-Çelik-Ercan’dan İzel ilk albümü “Adak”la ve ‘Hasretim’le bir adada mahsur kalmış, sevgilisini çağırıyor. Ercan Saatçi de “Sayenizde”yi de o yıl yayınlıyor: Siyah beyaz unutulmaz bir kliple o yılı parselliyor. Rafet El Roman’ın “Gençliğin Gözyaşı” albümü sabah akşam her yerde çalıyor: ‘Seni Seviyorum’ ve ‘Macera Dolu Amerika’. Candan Erçetin bir sandalyeye ters oturmuş, dümdüz bir kliple ‘Umrumda Değil’i söylüyor ve bu gizemli kadının ilk albümü “Hazırım”ı koşa koşa almaya gidiyoruz. Koşmak demişken… Ali Kırca’nın sunduğu akşam haberlerinde koşan adam Mirkelam’la ve ‘Her Gece’yle tanışıyoruz. Cemali’nin ‘Duymak İstiyorum’u da 1995’in en iyileri arasında. Ve o yıl, Almanya destekli ilk Türkçe rap albümü Cartel çıkıveriyor: Türkçe pop unutulmaz ama artık bizim de rap’imiz var!
1996
Türkçe rock ve Türkçe pop karşı karşıya: durumlar karışık
Başdöndürücü bir hızla Türkçe rock müziğin pop müzikten rol çaldığını görmeye başlıyoruz artık. Rengin’in ‘Aldatıldık’ şarkısı dillere dolanıyor. Demet Akalın, atarlı şarkılar konseptinden önce ‘Sebebim’ diye şahane bir şarkı yapıyor. Feridun Düzağaç’ın “Beni Rahatta Dinleyin” albümü ve Özdemir Asaf’ın ünlü şiiri ‘Lavinya’yı bestelemesi kulaklarda kalıyor. Gülşen pijamalarıyla ‘Be Adam’ diye dolaşıyor. EDM kanalını yılanlı kadın Tuğçe San ‘Neredesin’ ve ‘Güneşten Sıcak’la temsil ediyor. Şebnem Ferah ilk albümü “Kadın”la demir bir yumruk gibi iniyor gözümüze: ‘Vazgeçtim Dünyadan’ artık haber kanallarında bile çalıyor. Ünlü “Estarabim”le, Teoman ilk albümü ve “Papatya”yla, Özlem Tekin de “Aşk Her Şeyi Affeder Mi”yle o yıl isyan bayraklarını açıyor. Popçular ve rockçılar karşı karşıya geliyor. Ha bir de: Mehmet Ali Erbil ve Çiğdem Tunç birlikte bir albüm yapıyor. Mali bir daha müzik işine hiç girmiyor!
1997
Gözyaşları sellere karışıyor: ‘Kızımız Olacaktı’
Ortalık çok karışık. Ama Türkçe pop gaz düşürmüyor tabii. Deniz Seki’nin ‘Ahmet’ şarkısı epey seviliyor. Mansur Ark ilk albümü ve çıkış şarkısı ‘Maalesef’le bizi esir alıyor. Doğuş’un sürmeli gözleriyle ‘Gamsız’ diye seslendiği her kimse biz de ona düşman kesiliyoruz. Murat Kekilli ilk albümü “Vay Be”yi ve aslında içinde ‘Seni Çılgın’ ve ‘Bu Akşam Ölürüm’ün de olduğu şarkıları “Murat ve Yolcular” adıyla ilk kez bu yıl yayınlıyor. Ancak bu şarkıların deyim yerindeyse “patlamasına” biraz daha var. İzel’in Mustafa Sandal etkili ikinci albümü “Emanet” bir saklı mücevher gibi parlıyor: ‘Kızımız Olacaktı’ o yılın en çok konuşulan şarkılarından oluveriyor. Göksel ilk albümü “Yollar”la ve ‘Sabır’ ile alkışları alıyor. Ve tabii Tarkan fırtınası diner mi? “Ölürüm Sana” albümü ve ‘Şımarık’ şarkısıyla artık o bir megastar oluyor.
1998
Pentagram elini yükseltiyor, “çukulat kız” tam olarak ne diyor?
Milenyum heyecanı yavaş yavaş kulaklarımıza sirayet etmeye başlıyor. O yılın en çok konuşulan filmi “Her Şey Çok Güzel Olacak”ın soundtrack’i Mazhar Alanson imzalı. Hepimiz ‘Benim Hala Umudum Var,’ ‘Bir Zamanlar Fırtınalar Estirirdim’e bu albümde şahit oluyoruz.
Pınar Aylin “Güneşten” adındaki albümünü yayınlıyor ve hemen her özel radyoda ‘Adam Olaydın’a denk geliyoruz. Pop müzik içinde dalgalanmalar ve yeni tarzlar ünlü oluyor. Ragga Oktay’ın ‘Çukulat Kız’ı da bunlardan biri. Hemen her yıl albüm yapan Serdar Ortaç bu yıl ‘Gecelerin Adamı’yla gündemde. Pentagram el yükseltiyor ve “Popçular Dışarı” adındaki albümünü yayınlıyor. Bu isme ilham veren olay da Pentagram konserinde seyircilerin yaptığı tezahürat. Beyazıt Öztürk de bir albüm yapmaya karar veriyor ve “Beyaz Türküler”i kaydediyor. O da bir daha hiç müziğe bulaşmıyor!
1999
Türkçe rock artık kaptan koltuğunda: Milenyumda rock dinleyeceğiz
Milenyum ruhu artık tamamen içimizde, 2000 yılına gireceğiz çok heyecanlıyız. Derken… Ağustos ayında yaşanan Büyük Marmara Depremi’yle Türkiye’nin gündemi tamamen değişiyor. Yaralı, acılı bir yıl 1999 ve bu yılı bir daha kimse unutmuyor. Artık rock müziğin ayak sesleri iyiden iyiye hissediliyor. Depremde babasını kaybeden Şebnem Ferah “Artık Kısa Cümleler Kuruyorum” albümüyle canımızdan can alıyor. Nazan Öncel, en önemli albümlerinden “Demir Leblebi”yi bu yıl yayınlıyor: ‘Bu Havada Gidilmez’ boğazımıza oturuyor. Vega ilk albümleri “Tamam Sustum”la dikkatli kulakların radarına giriyor. Fatih Erdemci de bir toplama albümde dikkat çekiyor ve ilk albümü “Yaşamak Zor”u bu yıl yayınlıyor. Murat Kekilli, ‘Bu Akşam Ölürüm’ü bir kez daha yayınlıyor ve işlem tamam: Yılın en çok konuşulan ve en çok tartışılan şarkısı oluyor.