Kendilerini ifade etme yolu olarak sadece şarkılarıyla yetinmeyip yazar kimliğiyle de dikkat çeken şarkıcılar.
Zeynep SİPAHİ / [email protected]
Yaratıcı kimliklerini sanatın sadece tek bir dalında değil, birçok alanında ortaya koyan müzisyenlere aşinayız. Kimi yönetmenliğe soyunuyor, kimi oyunculuk yapıyor, kimisi de sözcüklerle olan ilişkisini şarkılarından öteye taşıyarak, kitap yazarak ifade ediyor. Kendi hayat hikayelerini kaleme alanlardan kurgu dünyasının sınırlarını zorlayanlara yazarlığa soyunan ünlü şarkıcıları araştırdık. Hatta bu güzel pazar gününe onlardan seçtiğimiz şarkılar da eşlik ediyor.
Patti Smith
Bu listeye Patti Smith ile başlıyor olmamın sizleri şaşırtmadığına eminim ama söz konusu müzisyen kimliğine yazarlığı da ekleyenler olunca, yiğidi öldür hakkını yeme hesabı, Patti Smith‘i ilk sıraya almasam ayıp etmiş olurdum. Smith‘in bugüne kadar yayınladığı birçok kitap bulunuyor, ancak dilimize “Çoluk Çocuk” olarak çevrilen “Just Kids” kitabının yeri apayrı. Smith‘e kurgu dışı kategoride National Book Award ödülünü kazandıran kitabın yanı sıra kendisinin Türkçeye de çevrilmiş olan ve okumadıysanız, mutlaka okuma listenize eklemenizi önereceğim birkaç kitabı daha var: “M Treni”, “Hayalperestler”, “Adanmışlık” ve “Maymun Yılı”. Ayrıca Patti Smith‘in Instagram hesabından ilham alan “A Book of Days” adlı son kitabı da kasım ayı içerinde yayımlanacak.
Nick Cave
Karanlık dünyasını yaratıcı bir şekilde farklı sanat formlarında ortaya koyan bir isim varsa, o kişi tabii ki Nick Cave. Sanat onun bu acımasız hayata tutunma şekli belki de. Hayal dünyasını, travmalarını, yaşadığı duygu durumlarını sadece şarkılarıyla değil, çektiği filmler, yazdığı senaryolar ve yaptığı heykellerle de dışavuran Nick Cave‘in bugüne kadar kaleme aldığı birçok kitap bulunuyor. Ancak 15 yaşındaki oğlunun ölümünün ardından yaşadıklarını yazdığı ve bu yıl yayımlanan “Faith, Hope and Carnage”ın yerinin ayrı olduğu kesin. Cave’in “The Death of Bunny Munro” ve “And the Ass Saw the Angel” adında iki romanı da var.
Madonna
Madonna‘nın yazarlığı konusunda pek de bir şey söylemeye gerek yok diye düşünüyorum. Şu sıralar kendi biyografi filminin senaryosu üstüne çalışan Madonna, 1992’de yayınladığı “Sex” adlı “coffee table book”unun ardından günümüze gelene denk birçok kitap yayınladı. Ancak anne olduktan sonra yazarlığa dair ilgisi daha ziyade çocuk kitaplarına kaydı ve 2003 yılında Türkçeye “İngiliz Gülleri” olarak çevrilen “The English Roses”ı yayımladı. Kitap 100’ü aşkın ülkede 42 dile çevrildi ve Madonna bu kitabıyla müzik listelerinde aşina olduğu üzere New York Times’ın çok satanlar listesinde de bir numaraya oturdu.
Can Temiz
Tabii ki böyle bir konu hazırlarken yerli müzik sahnesinin sevilen isimlerini de göz ardı edemezdik. Can Temiz müzisyen kimliğinin yanına yazarlığı da ekleyenlerden. Model grubunun kurucularından olan Temiz‘in sözcüklerle arasının ne kadar iyi olduğu yazdığı onlarca şarkının geniş kitleleri etkisi altına almasından oldukça belli. Grup dağıldıktan sonra müzik kariyerine solo devam eden Can Temiz, 2012 yılında “Pembe Mezarlık” adında bir roman kaleme almıştı. Grubun 2011 yılında yayınladığı ilk albümleri “Diğer Masallar”ın hit şarkılarından biriyle kitabın aynı ismi taşıyor olması ise tahmin edeceğiniz üzere pek tesadüf değil.
Teoman
Türk rock dünyasının asi, kendi bildiğini okuyan ve belki de en “rock and roll” simalarından biri olan Teoman, 2018 yılında kendi hayat hikayesini konu edinen “Faso Fiso”yu kaleme almıştı. Ne yalan söyleyeyim, biraz tereddütlü yaklaşmış, okusam mı okumasam mı diye düşünmüştüm ilk başta ama iyi ki de bir şans tanıyıp okumuşum, çünkü hem akıcı dili, hem esprili üslubu hem de her şeyden öte okura dürüst bir duruş sergilemesi, Teoman‘a bambaşka bir noktadan bakmanıza olanak sağlıyor.
Leonard Cohen
Leonard Cohen‘in efsanevi bir müzisyen haline gelmeden çok önce sanat hayatına yazarlıkla başladığını biliyor muydunuz? “Let Us Compare Mythologies” adlı ilk şiir kitabını 1956 yılında yayımlayan Cohen, 1963 yılında ise ilk romanı “The Favorite Game”i okuyucularla buluşturdu. Müzik kariyeri boyunca yazarlığı asla ikinci plana atmayıp birçok şiir kitabı yayınladı. Ancak roman olarak Cohen‘in sadece iki eseri var. Bir tanesi yukarıda bahsettiğimiz “The Favorite Game”, diğeri ise 1966’da yayınladığı, dilimize “Görkemli Kaybedenler” olarak çevrilen “Beautiful Losers”.
Kalben
Kalben, bu yılın başlarında çıkardığı albümüyle aynı ismi taşıyan “Eski Dünyanın Yangını” adlı ilk kitabını bundan birkaç ay önce yayımlayarak müzisyen kimliğine yazarlığı da ekleyen isimlerden biri oldu. Roman, küçük bir sahil kasabasındaki ilkokulda yolları kesişen, benzer acılardan müşterek bir gelecek yaratmaya çalışırken özgürlüğün keskin köşeleriyle yaralanıp ayrı yönlere sürüklenen Koda ve Kantante’nin hikayesini konu ediniyor.
Tuna Kiremitçi
1992 yılında Kumdan Kaleler adlı grubuyla müzik kariyerine başlayan ve şu anda solo olarak yerli müzik sahnesinde güzel işlere imza atan Tuna Kiremitçi, birçoğunuzun bildiği üzere aslen yazar. Yazdığı şiirler 18 yaşındayken Varlık dergisinde yayımlandı. 2002 yılında ise çok satanlar listesine giren “Git Kendini Çok Sevdirmeden” adlı ilk romanını yayımladı. Kiremitçi o günden bu yana birçok kitap çıkarmasının yanı sıra senarist ve yönetmen kimliği ile de tanınan sanatçılarımızdan.