İnsanı bazen büyüleyen, bazense deliye çeviren bir şehir, İstanbul. Belki de bu yüzden vazgeçilmez. İşte şarkılarında İstanbul’u yazan dünyaca ünlü müzisyen ve gruplar…
İstanbul tarihi derinliği ve canlı dokusuyla yüzyıllardan bu yana pek çok sanatçıya ilham kaynağı oldu. Elbette yalnız İstanbul’da doğanlar için değil, dünyanın dört bir köşesinden pek çok müzisyen de bu şehrin kendine has sokaklarına, dokusuna, kaosuna hayran kaldı. İşte geçmişten günümüze, İstanbul’u şarkılarına konu eden 8 yabancı müzisyen ve grup…
Brianna- Lost in Istanbul
20 yaşındaki Polonyalı genç şarkıcı Brianna, klibinde İstiklal Caddesi’ni arşınladığı, Galata ve Ortaköy’de dolandığı ilk şarkısı “Lost in Istanbul”la 2018 yılında büyük bir çıkış yakalamıştı. YouTube’da 96 milyon kez izlenen şarkıyı haliyle biz de çok sahiplenmiştik. Brianna bir röportajında, “Türkiye’nin kalbimde özel bir yeri var. Her şey orada başladı diyebilirim. 2015 yılında All I Need adlı şarkım ilk kez Türk radyolarında duyuldu ve ilk takdir edenler de Türklerdi. Bu yüzden size minnettarım. İstanbul’daki ilk konserimi hatırlıyorum da, gördüğüm ilgiden biraz yorgun düştüğümü itiraf etmeliyim. Kısacası Türkiye’ye aşkım sonsuz” demişti.
Standing in the heavy rain
I was someone.. I was not
Freezing cold I follow
The wind like an arrow
It will lead me to you
I’m lost in Istanbul
***
Hızlı akan yağmurda ayakta duruyorum
Biriydim.. değildim
Buz gibi soğukta takip ederim
Rüzgarı, ok gibi
Beni sana getirecek
İstanbulda kayboldum
Brazzaville- Bosphorus
Türkiye’de çok sevilen ve pek çok dinleyicisi olan Amerikalı indie pop grubu Brazzavile 1997’de kuruldu. Birçok kez İstanbul’da sahne alan ekip, ne zaman ülkemize gelse büyük bir sevgi seli ile karşılaştı. 2009’da Brazzaville in Istanbul adında bu kent için bir albüm bile yayınladı, topluluk. Brazzaville’in “Bosphorus” şarkısı, İstanbul’a armağan ettikleri en bilinen eserlerinden biri oldu. Brazzaville’in Bosphorus (Boğaz) şarkısının hikayesi de var. Grup, İstanbul’a konsere geldiğinde grubun üyesi David Brown, Özgecan Tapa isimli bir kızla tanışır. Özgecan, David’e “Almanya’ya okumaya gideceğim” der. David ise “Artık geri dönmezsin herhalde.” diyince, Özgecan, “Ben Boğaziçi’yle nişanlıyım. Her ne olursa olsun buraya döneceğim. Çünkü yüzüğümü boğazın sularına atarak ’Tekrar dönmek dileğiyle’ dedim ve boğazla nişanlandım” der. Brazzaville, Bosphorus şarkısını besteliyor ve klibinde Özgecan Tapa’yı oynatır.
Grubun “Taksim” adında da bir şarkısı bulunuyor.
The amber glow of a morning cigarette
On the İstiklal Caddesi
The vapor trails and the tiny minerettes
All the domes in silhouette
***
Sabah sigarasının kehribar parıltısı
İstiklal Caddesi’nde
Vapur izleri ve minik minareler
Kubbelerin silüetleri
Franz Ferdinand- Lucid Dreams
2002 yılında Glasgow’da kurulan İskoç rock grubu Franz Ferdinand, kariyerinin altın dönemini 2010’larda yaşadı. Grammy adaylığı da bulunan “Take Me Out” şarkıları en bilinen eserleri oldu. Grubun 2009 yılında yayınladığı Tonight: Franz Ferdinand albümünde yer alan “Lucid Dreams” şarkısı ise İstanbul’a tatlı bir selam ediyor. Şarkının grubun solisti Alex Kapranos ile İstanbul konserinde tanıştığı bir Türk kızı arasında geçen yakınlaşma sonrası yazıldığını biliyoruz.
Sweep slides on my stereo
Short wave ride my rodeo
Beat came from Addis Abylon
But I’m flying to Istanbul
Oh, so why don’t you come along?
***
Teybimdeki parçaları kaydırıyorum
Kısa dalga sürüyor rodeomu
Addis Abylon’dan geldi beat’ler
Ama İstanbul’a uçuyorum
Oh, öyleyse neden gelmiyorsun?
The Four Lads – Istanbul (not Constantinople)
1950’lerde kurulan The Four Lads’in en ünlü şarkılarından biri de “Istanbul (not Constantinople)” eğlenceli tınıları ile hepimizin bildiği İstanbul şarkılarından biri. 1953 yılında yazılan şarkı Billboard listelerinde 10’uncu sıraya çıkmış ve altın plak ödülü almıştı. Şarkı, Osmanlı İmparatorluğu’nun Konstantinopolis’i Bizans (Roma) İmparatorluğu’ndan almasının 500’üncü yıldönümünde kaleme alınmıştı. Şarkının 90’larda rock cover’ını yapan They Might Be Giants grubu da, “Istanbul (not Constantinople)”ın çok ünlü olmasında pay sahibi. Şarkı The Simpsons’tan The Umbrella Academy’ye pek çok dizide de kullanıldı.
No, you can’t go back to Constantinople
Been a long time gone, Oh Constantinople
Why did Constantinople get the works?
That’s nobody’s business but the Turks
İstanbul
***
Hayır, Konstantinopolis’e geri dönemezsin
Çok uzun zaman oldu, ah Konstantinopolis
Konstantinopolis eserleri neden aldı?
Bu Türklerden başka kimseyi ilgilendirmez
İstanbul
Tom Waits- Telephone Call From Istanbul
Blues, rock ve caz dünyasının dünyaca ünlü efsanesi Tom Waits de 1987 yılında yayınladığı Franks Wild Years albümünde yer alan “Telephone Call From Istanbul” şarkısıyla İstanbul’a selam göndermişti. Kendine özgü hırıltılı vokali, ilginç hikâyeler anlattığı şarkılarıyla olduğu kadar oyunculuğuyla da göz dolduran bir isim olan Tom Waits’in bu şarkısı, dikkatli kulaklardan kaçmayan İstanbul şarkılarından biri oldu. Waits bu şarkıda İstanbul’dan Amerika’ya dönen sevgilisini anlatıyordu.
I got a telephone call from Istanbul
My baby’s coming home today
Will you sell me one of those if I shave my head?
Get me out of town is what fireball said
***
İstanbul’dan telefon geldi
Bebeğim bugün eve geliyor
Kafamı tıraş etsem bana bunlardan birini satar mısın?
Beni şehirden çıkar dedi ateştopu
Kultur Shock – Istanbul
1996 yılında Seattle’dan kurulan Kultur Shock, Balkan halk müziğini punk, metal ve art rock ile birleştiriyor. Aslında buna “çingene punk” diyorlar. Tıpkı isimlerinin özetlediği gibi grup elemanları Bosna Hersek, Bulgaristan, ABD, Endonezya gibi ülkelerden bir araya gelmiş. Kendini sürekli yenileyen, alaturkadan birdenbire metale dönebilen şarkılara imza atıyorlar. Birkaç kez İstanbul’da konser vermeye gelen ve her seferinde ilgiyle karşılaşan ekibin 2006 yılında yayınladığı We’ve Come to Take Your Jobs Away albümünde yer alan Boşnakça söyledikleri “İstanbul” adında bir şarkıları var.
Istanbul, Istanbul,>
Ubićemo strah,
Majko moja jak sam noćas,
Ko’ anarhia,
Tvoje oči crne,
Sad su moja zastava,
Ražaljenog državnog sistema
***
İstanbul, İstanbul
Korkuyu öldüreceğiz
Annem, bu gece güçlüyüm
Anarşi gibi.
Kara gözlerin,
Benim bayrağım şimdi,
Üzgün bir devlet sisteminin.
Morrissey – Istanbul
80’lerin en ünlü gruplarından The Smiths’in efsane sesi, İngiliz müzisyen Morrissey de İstanbul’a şarkı yazan müzisyenlerden… Şarkılarında duygu yüklü, dokunaklı bir romantizm yakalayan ve Rolling Stone dergisinin gelmiş geçmiş en iyi 100 şarkıcı listesinde yer alan usta müzisyen, birkaç kez konser için Türkiye’ye de geldi. Morrissey’in “İstanbul” şarkısı, 2014 yılında yayınlanan World Peace Is None of Your Business albümünde yer alıyor. Şarkının intro’sunda ise ezan girişi yer alıyor.
When he first cried his mother died
I had tried to be his guide
When he was born I was too young
The father searches for the son
In Istanbul, give him back to me
Oh Istanbul, give me back my brown-eyed son
***
İlk kez ağladığında
Annesi öldü
Onu yönlendirmeye çalıştım
O doğduğunda çok gençtim
Baba oğlunu arıyor
İstanbul’da
Oğlumu bana geri ver
Oh İstanbul
Kahverengi gözlü oğlumu bana geri ver
Marc Almond- She Took My Soul In Istanbul
Marc Almond’un The Stars We Are adlı 1988 tarihli albümünde Billy McGee ile birlikte yazdıkları, “She Took My Soul In Istanbul” adlı bir parça yer alıyor. Şarkının hikâyesini şöyle anlatıyor Almond: “Plağın iç kapağına koymak için Sultanahmet Camii önünde bir fotoğraf çektirmek istiyordum. Hemen hazırlık yaptık ve çarçabuk fotoğraf işini da hallettikten sonra atladık uçağa, Londra’ya döndük. İstanbul pek hayalimde canlandırdığım gibi bir yer çıkmadı. Bir yığın inşaat halinde bina kaplamıştı ortalığı. Şu anda birçok güzel sarayın alışveriş merkezi yapılmak üzere yerle bir edildiğinden eminim.(Duymuşsunuzdur belki; alışveriş merkezleri kişisel nefret listemin başlarında gelir.) ‘She Took My Soul in Istanbul’ sonradan Türkiye listelerinde bir numaraya kadar yükselmişti. Doğrusu bu bana biraz tuhaf geldi; hiçbir yerde single olarak çıkmamıştı çünkü.”
Once in a night
I spent in Istanbul
I had a dream of a forbidden world
Where even angels
Fear to look upon
A place where all of love is doomed to die
Her face appeared
***
İstanbul’da gece içinde bir kez
Yasak bir dünyanın rüyasını gördüm
Meleklerin bile bakmaya korktuğu
Tüm aşkın ölmeye mahkum olduğu bir yerde
Onun yüzü göründü
BU ŞARKILARI DA UNUTMAYIN
