Kim Kardashian’ın evi özellikle son yıllarda minimalizm ve kocaman yüksek duvarlı bol güneş alan, ama minicik eşyaların gözlerimizde neredeyse kaybolduğu evlerle birlikte çokça konuşulmaya başladı. Evet, sadelik, ferahlık ve camlardan güneşin girebileceği ihtimaller bırakmak evler için oldukça keyifli kavramlar…
Eylül BOMBACI
Bütün evler birbirine benzemeye başlarken herkesin odaları, yastıkları ve duvarları aynı renk. İngilizceden Türkçeye nasıl çevrileceği belli değil ama “greige” yani türkçesi “grej” gibi bir şey olsa gerek. Grej denilen şey ise gri ve bej kelimelerinin bir karışımı, yani boyanan hatta “boyanmayan” tüm evlerin renkleri denebilir. Tamamen arz talep meselesinden daha ucuz olan beyaz ve siyah arabalar, daha fazla kıyafet alınmasın diye siyah döşenen gardıroplar ve sonsuza kadar içinde yaşanabilsin diye döşenen grinin tonlarında evler… Sanki başka rengin farklı tonları yokmuşçasına sürdürülebilirlik ya da finansal açıdan atılan bu gri adımlar ise kimi iddialara göre dünyada olan renk çeşitliliğini azaltıyor. Her şey beyaz, gri ve siyaha dönerken TikTok‘ta biriken isyanlar ve tüm bunların sebeplerini inceledik.
Kim Kardashian’ın bej takıntısı
Özellikle TikTok’ta iç dizayn konuşulan hesaplarda bir isyan olarak başlayan bu mesele aslında evlerin sadece renklerinden değil aynı zamanda çeşitli desenlerden ve dokulardan da mahrum bırakıldığının bir göstergesi olarak karşımıza çıkıyor. Tabii ki herkes için “mahrumiyet” bu durumda doğru kavram sayılmayabilir, çünkü şu anki trendler ve ev içi ihtiyaçlar da birazcık kişileri buna itiyor denebilir. Bunlara en büyük örnek Kim Kardashian’ın Vogue ile yaptığı ev röportajı. Aslına bakılırsa bir tasarım harikası olarak da görülebilecek bu ev kıvrımlı, az köşeli, bej mi bej gri mi gri mobilyalar ve bina yapılarından oluşuyor. Kimine göre ise fonksiyondan yoksun mobilyalarla döşenmiş bu evi Kim röportajda şöyle anlatıyor:
“Şunu fark ettim ki dünyada o kadar çok kaos var ki eve geldiğimde her şeyin sessiz olmasını ve sakinleştirici hissettirmesini istedim. Bir oyun odası var ve dağınıklıklarla dolu, yatak odalarının biri pembe, biri mor, biri mavi ve biri dinozorlarla kaplı. Her çocuk kendi tarzına uygun odaya sahip olabilir… Ama asıl evde sakinliği seviyorum”
Tam olarak yaşanan bu, dışardaki ışıltılı hayatı kendi seçen Kim Kardashian, evinde kendine sakin alanlar yaratmaya karar veriyor. Fakat yine de zevklerine yönelik eleştirilerden pek de kaçamıyor.
Dünyanın renk haritaları
Son zamanlarda yapılan bir yapay zeka araştırmasına göre renkler yok oluyor. Çalışmada kullanılan algoritma 1800’lerden itibaren zaman içinde değişen renkleri günümüze kadar gözlemliyor. Bundan 200 yıl önce farklı renklerin karışımı ağırlıktayken siyah, beyaz ve gri tonları bu öğelerin sadece 15%’ini temsil ediyormuş. Şimdi ise her şey çok daha gri hale geldi. Dünyanın renk iktidarına 60%’lık bir oranla siyah, gri ve beyaz objeler geçerken ortalıkta fuşya gibi renklerden eser kalmıyor. Science Museum Grubu ise 7000 küsür günlük ve tanıdık cisimlerden oluşan koleksiyonlarını inceleyerek benzer bir sonuca ulaşıyor. Her zaman ağırlıkta olan renk tabii ki de siyah ama günümüze yaklaştıkça grinin ağırlığı artıyor. Kahverengi ve sarının azaldığı fark ediliyor. Bir yazı buna örnek olarak araba sektöründen bahsediyor. Dünya üzerindeki arabaların 70%’i siyah, gri veya beyaz. Modası geçer, can sıkılır diye alınmaktan vazgeçilen arabaların yüzü üretimde de gülmüyor bu sebeple… İşte arz ve talep meselesi. Buna benzer bir diğer konu da en popüler halı renginin gri olması. Türkiye’de hala geleneksel halı sevdasıyla bu oran biraz daha “eğlenceli” renklere ağırlık bindirmiş olabilir tabii ki… Bu değişimin başka bir sebebi de kullanılan materyallerin zaman içinde değişmesi. İlk radyoların tahtadan kenarlıkları metal tuşları varken şimdiyse her şeyiyle elimizin altında olan telefonlar genellikle siyah tercih ediliyor. Ev dizaynı için de aynı şeyi söylemek mümkün. Şu anda sınırsız renge sahipken 50’lerde genel olarak kullanılan tonlar daha topraksı, turuncular kahverengiler ve kil tonlarından oluşuyormuş.
Renklerin hiyerarşisi
Goethe yaşarken ve “Renklerin Teorisi”ni yazarken yıllardan 1810’du. Burada Goethe açık renkleri çocuksulukla bağdaştırırken sofistike yetişkinlere göre olmayacağını söylemişti. Bu konu hakkında birçok düşünür tabii ki de hemfikir oldular. Farklı renkler yıllar içerisinde farklı anlamlarla anılırken siyah, beyaz ve gri “renk” bile sayılmayabiliyor. Renk olarak sayılabilecek “diğerleri” ise Batchelor’a göre genellikle feminenliği, oryantalizmi ve ilkelliği temsil ediyor. Yani kesinlikle kültür, ırk, sınıf ve toplumsal cinsiyet açısından başka durumlar temsil edebiliyor. Ekonomi, arz talep ve farklı materyallerin keşfi “grej”in birkaç sebebiyken Ikea’nın İngiltere ve ABD piyasasına ayak basması da minimal ve modern İskandinav hayat tarzının insanların zevkinde bir dönüm noktası yaratmasına sebep oluyor. 90’ların sonuna kadar favorilerin favorisi krem, kırık beyazlar artık “bozulmuş, eskimiş beyaz” olarak görününce aniden sırt çevriliyor. Tüm renklerde illa birinin sevmeyeceği bir sebep bulunurken bu renkler, çabuk eskir, keyif kaçırır, kalabalık yapar diye diye kenara atılıyor.
İşte sofistike olan da bu oluyor. İsimsiz, temiz, “sakin”, zamansız ama bir o kadar da hareketsiz… Kimisine göre ise sürdürülebilir. Kim Kardashian eviyle uyumlu olsun diye arabalarının rengini değiştirirken bu boşaltıp yeniden yaratma kültürü sürdürülebilirlik açısından nereye gider bilinmez. Fakat alternatif dünyanın sonsuz penceresi TikTok tüm bu tasarımları sevenler kadar nefret edenlerle dolu. “Sonuna kadar maksimalizm!” diye bağıran iç tasarımlar gözlerimizde havai fişekler patlatan başka evlerin mümkün olduğuna tanık olabilirsiniz. Moda gelip geçici, eviniz istediğiniz gibi olsun.