Trip hop, deneysel müzik ve elektronik müziğin en yetenekli isimlerinden Sevdaliza’yı 7 maddede mercek altına aldık.
İran asıllı 33 yaşındaki Hollandalı müzisyen Sevdaliza, kariyerinin ikinci solo albümü Shabrang’ı geçtiğimiz ay yayınlandı. Şarkı sözlerinden kliplerine, canlı performanslarından albüm kapak fotoğraflarına kadar farklı bir çizgisi var. İlk stüdyo albümü ISON’u 2017 yılında yayınlayan ve eleştirmenlerden bir hayli olumlu reaksiyonlar alan Sevdaliza’yı daha yakından tanıyalım.
KİMDİR BU SEVDALİZA?
Sevda Alizadeh, 1 Eylül 1987’de İran’ın başkenti Tahran’da doğdu. Beş yaşındayken ailesiyle beraber Hollanda’ya göç ettiler. 16 yaşında aldığı bir basketbol bursuyla evi terk etti ve Hollanda milli basketbol takımında oynadı. Üniversitede işletme iletişimi dalında master derecesi alarak mezun oldu. Sevdaliza, Farsça, Felemenkçe, İngilizce, Fransızca ve Portekizce’yi akıcı olarak konuşabiliyor.
DİKKAT GEÇEN SINGLE: “BEBIN”
2014’ten itibaren single’larını yayınlamaya başlayan Sevdaliza, 2017’de ilk Farsça teklisi “Bebin”i Başkanlık Emri 13769’ya tepki olarak yayımladı:”İnsanlık dışı siyasi iklimi protesto etmek adına, başımı ayrıcalıklar içinde tutamadım. ‘Bebin’i Farsça yazarak bunu somutlaştırdım. Sevginin yanındayım. Bu durumda ana akım medyadan uzak durmayı seçiyorum, zira kurban edilmiş bir konsepte dahil olmaya ilgim yok. Bu mesajı ışıklar, kamera ve aksiyon olmadan alın. Ben sadece bir ulağım. Sevginin beyninde, ırkçılık ve yobazlık için yer yoktur.”
SON ALBÜM SHABRANG NE ANLATIYOR?
Albüm, ismini Pers mitolojisinin önemli figürlerinden Siyâvuş’un “gece rengi” atından alıyor. 15 şarkılık albümün prodüktörlüğünü Sevdaliza ve Mucky birlikte üstlenmiş. Geçtiğimiz haftalarda yayımlanan “Lamp Lady”, “Oh My God” ve “Joanna” teklileri de Shabrang’in şarkı listesinde yer alıyor. R&B titreşimleri ve elektronik tınılarla avangart bir şarkı yazarlığı benimseyen Sevdaliza, yeni albümünü “Kendini keşfetme, sevme ve dünyadaki tüm kaosa rağmen huzuru bulma yolculuğu” olarak tanımlıyor. Kapak görseli ve tanıtım fotoğraflarında ise Sevdaliza’yı vücudunda çürüklerle görüyoruz.
“ANNE OLMANIN ÜZERİNDE HİÇBİR KONTROLÜMÜZ YOK“
Sevdaliza, ISON albümünde yer alan “Hero” şarkısının kadınlık ve annelik üzerine olduğunu şu sözlerle anlatmıştı: “Beni gerçekten büyüleyen şey, anne olmanın kesinlikle üzerinde hiçbir kontrolünüz olmayan bir şey olması. Hamilelik süreci ve vücudunuzun değişme şekli… Bunu yaşamanın inanılmaz olduğunu varsayıyorum. Bunu deneyimlediğinizde kesinlikle başka bir güç düzeyine ulaşacağınızı düşünüyorum.” 28 yaşındaki müzisyen anne olmayı isteyip istemediği konusuna ise net bir cevap veremeyeceğini söylüyor.
“OH MY GOD” KLİBİ DİKKATLERİ ÇEKMİŞTİ
Sevdaliza’nın “Bu benim için derin bir aşk mektubu” dediği Shabrang’ın ilk single’ı “Oh My God” İran ve ABD arasında devam eden savaşa ve ulusal kimliğinin siyasallaştırılmasına işaret ediyor. Tiz vokallerle ve derin baslarla örülü olan şarkıda “Aman tanrım / Kim olmalıyım? / Benim için geldiğinde ne istiyorsun?” gibi cümleleler var. Şarkının klibinde ise okul tiyatrosunda dans ettiği ve ilk klavyesini doğum günü hediyesi olarak aldığı çocukluk görüntüleri var.
“İRAN MİRASI BÜYÜK ÖLÇÜDE KÜLTÜRE DAYANIYOR”
Sevdaliza, İran köklerine sahip olmayı şöyle açıklıyor: “Bence İran kökleri birebir yaratıcılığa dayanıyor. Bizim için bu çok normal. Ben şairlerin olduğu bir ailede büyüdüm. Tamam, benim şu an yaptığım şeyle spesifik olarak uyuşmuyor ama şuna inanıyorum ki, İran mirası büyük ölçüde kültüre dayanıyor. En sonunda bir yerlerden çıkabiliyor olmamız mantıklı bir durum yani…”
NEDİR BU MÜZİĞİN TÜRÜ?
Sevdaliza’yı dinlediyseniz, müziğinin tam olarak bir kalıba giremeyeceğini de anlamışsınızdır. Müzik eleştirmenlerine göre Sevdaliza’nın stili Portishead’in trip hop’ı, Homojenic albümü dönemi Björk ve Siouxsie and the Banshees karışımı bir tür. Kendisi ise şöyle diyor: “İlle de bir türe değil, bir sürece ya da melankoli gibi belirli bir ruh haline çekiliyorum. İlginç olan, müziğimin karşılaştırıldığı müziğin dinlediğim müzik olması gerekmiyor, bu da onu çok ilginç kılıyor. Bir defasında sahne alıyordum ve konservatuar profesörü gösteriden sonra bana geldi ve eski İranlı şarkıcılardan ilham aldığımı söyledi. Ama hayatımda hiç şan dersi almadım ve hiç Farsça müzik dinlemedim! Bazı şeylerin bilinçsizce size böyle gelmesi benim için gerçekten ilginç. Sanki bu beyne sahipsiniz ve o bilinçsizce ve bilinçli olarak her şeyi kaydediyor ve DNA’nızla kombinasyon halinde…”
KAYNAKLAR: BantMag, Dazed Digital, i-D, YouTube Fact Magazine, Wikipedia
